Het einde van het jaar nadert en we blikken terug op het afgelopen jaar. Als gevolg van de Corona crisis zullen we het jaar 2020 niet snel vergeten: een veelbewogen jaar van tegenstellingen, voor sommigen onder ons veel persoonlijk verdriet, de ‘anderhalve meter maatschappij’, onderwijs dat niet meer op locatie mocht plaatsvinden, het verplichte thuiswerken, en weer in kleinere groepen onderwijs op locatie met hybride onderwijsvormen en nu tijdens de ‘lockdown’ zal tot en met 19 januari 2021 al het onderwijs opnieuw volledig online worden aangeboden. Ook is dit het moment om vooruit te kijken naar wat 2021 u op het gebied van postacademisch onderwijs te bieden heeft.

De noodgedwongen switch naar online

2020 zou voor JPAO Leiden hét jaar worden om het klassieke contactonderwijs verder uit te bouwen met digitale onderwijsvormen in een speciaal ontwikkelde leeromgeving voor de cursist. Dat we halverwege maart 2020 halsoverkop ons gehele cursusaanbod moesten omswitchen naar online onderwijs, dat hadden we toen nog niet voorzien. Alle cursussen en opleidingen die in het voorjaar 2020 waren ingepland, werden waar mogelijk verschoven naar het najaar: een enorme operatie! Marco van der Ree, directeur van het Leids Juridisch PAO: “Om onze cursisten tijdens de ‘intelligente lockdown’ in het voorjaar tegemoet te komen, organiseerden we zo’n 25 gratis webinars over uiteenlopende onderwerpen. Deze webinars waren een groot succes! Ruim 2.500 deelnemers namen live deel aan het webinar of bekeken de opname na afloop.”

Van der Ree: “In één keer van ‘traditioneel’ onderwijs op locatie omschakelen naar online onderwijs is voor JPAO Leiden een grote verandering geweest. Zo moesten we vanaf onze thuiswerkplekken ons in zeer korte tijd verdiepen in het nieuwe video platform Kaltura dat door de Universiteit Leiden was ingekocht om in een veilige omgeving het online onderwijs te hosten. Onze assistenten moesten zich de nieuwe rol van moderator snel eigen weten te maken. Bij de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) moest de erkenning voor PO-NOvA accreditatie online onderwijs in korte tijd in orde gemaakt worden. Onze website en het aanmeldsysteem voor cursisten moest heringericht worden op de online onderwijsvorm, zoals een duidelijk overzicht op de website van het online onderwijsaanbod maar ook administratieve aanpassingen zoals versturen van instructies aan onze deelnemers en docenten over toegang tot ons digitale onderwijsplatform Kaltura, online toetsen werden ontwikkeld voor PE-accreditatie advocatuur.”

Willem-Jan Moolenaar, opleidingsmanager bij het Leids Juridisch PAO: “Een online onderwijsbijeenkomst is niet hetzelfde als een bijeenkomst op locatie. Veel intake-gesprekken hebben we gevoerd met onze docenten over de (her)inrichting van de programma’s van het online onderwijs, waarbij we ook rekening hebben gehouden met voldoende ‘rek- en strekpauzes’ tussendoor.”

Van der Ree: “Veel complimenten aan al onze docenten – de Leidse WP-staf en onze extern verbonden docenten - die hieraan hebben meegewerkt en in slechts enkele weken het online onderwijs onder de knie kregen en in no-time fysieke colleges omtoverden tot online onderwijs. Maar ook dankzij de souplesse en flexibiliteit, de tomeloze inzet van de medewerkers van het Leids Juridisch PAO kon het geplande locatie onderwijs zo snel omgezet worden naar online onderwijsvormen. Veel dank dan ook aan collega’s Anneke van der Leer, Cara van der Vlist, David Singh, Gerda van Dijk, Maryse Barnhoorn, Patricia Siera, Stacha van Daal-Breuer, Willem-Jan Moolenaar, en onze gastvrouwen/gastheren Cato Molkenboer, Fleur Leichel, Fleur de Kievid, Jan Snaterse, Jens Opdam, Roos Kralt, Niels Wallaard en Ton Tetteroo.”

Orde op zaken stellen

Na een druk en hectisch voorjaar was het in de zomerperiode tijd om orde op zaken te stellen voor het cursusprogramma van het aankomende najaar. Van der Ree: “Het najaar is altijd een drukke periode dat zich kenmerkt door de start van verschillende specialisatietrajecten en vele eendaagse cursussen. Door de versoepeling van de coronamaatregelen van de overheid was fysiek onderwijs op kleine schaal weer mogelijk. Er moesten keuzes gemaakt worden; wat wordt op locatie gehouden en wat bieden we online aan? Dat we in het najaar door zouden gaan met het organiseren van webinars, dat stond vast. Afgelopen voorjaar hebben we met de webinars en evaluaties van de deelnemers in korte tijd ervaring kunnen opdoen en met de best practices in het najaar een gevarieerd online aanbod neergezet, met zelfs enkele leerlijnen volledig online”.

Hybride onderwijsvorm

In het najaar zijn alle specialisatieopleidingen op kleine schaal op locatie van start gegaan. Van der Ree: “Onze cursuslocatie is volledig ingericht conform de 1,5 meter-norm, met inachtneming van de RIVM-maatregelen en de maatregelen die de Universiteit Leiden heeft gesteld. Wanneer cursisten of docenten vanwege corona gerelateerde redenen niet naar een fysieke bijeenkomst konden komen, werd een live verbinding met de zaal mogelijk gemaakt. Cursisten konden vanuit huis deelnemen aan de bijeenkomst en ook docenten konden hun college doceren vanuit huis wanneer zij hier de voorkeur aan gaven. Ook werd van ieder college een opname gemaakt, zodat cursisten deze nogmaals konden terugzien. Van cursisten die online deelnamen ontvingen we positieve en blije reacties dat zij via een live verbinding alsnog konden deelnemen. Dit vereiste veel souplesse van onze assistenten en gastvrouwen/gastheren om op korte termijn online toegang te bieden aan deelnemers alsook docenten die niet in staat waren naar de cursuslocatie te komen, met de nodige technische voorzieningen te realiseren op de cursuslocaties.”

On demand onderwijsvorm

Van der Ree: “On demand webinars bekijken is een nieuwe onderwijsvorm waar we dit jaar mee hebben kennisgemaakt. Na afloop van een webinar versturen we de opname naar alle deelnemers. Zij kunnen het webinar terugkijken, bijvoorbeeld omdat zij niet in de gelegenheid waren live te kunnen deelnemen. Wij willen in 2021 kijken of er voor deze on demand webinars markt is en we deze extra service kunnen aanbieden, namelijk dat reeds verzorgde webinars op een later moment alsnog kunnen worden aangekocht en op een voor de cursist geschikt moment kan worden teruggekeken.”

Webinar cyclus Actualiteiten Auteursrecht

Traditiegetrouw stond de actualiteitencursus Auteursrecht ook dit najaar op het cursusprogramma. Anders dan andere jaren, werd de 27^e editie van de cursus dit jaar als online webinar cyclus aangeboden. Moolenaar: “Met prof. mr. Dirk Visser werd voor het eerst het ‘flipped the classroom-principe toegepast. Voorafgaand aan de drie online webinar sessies konden de cursisten 11 videocolleges bekijken in de digitale leeromgeving. In deze video’s behandelde prof. mr. Dirk Visser de basis van het auteursrecht ter voorbereiding op de live sessies. Door de videocolleges op voorhand beschikbaar te stellen, konden cursisten zich goed voorbereiden en in de interactieve online sessies dieper op de stof in gaan. De actualiteitencursus Auteursrecht werd een groot succes! Prof. mr. Dirk Visser was bij iedere sessie aanwezig in de rol als dagvoorzitter/moderator en monitorde alle vragen die van de deelnemers binnen kwamen via de chat. De energie en het enthousiasme van Dirk Visser werkte aanstekelijk bij de deelnemers. Ongeveer 115 deelnemers hebben de webinar cyclus gevolgd, met louter positieve reacties tot gevolg. Wellicht dat we dit in 2021 ook weer in deze online vorm gaan organiseren.”

Nieuw toegevoegd aan het cursusaanbod

Van der Ree: “Bijzonder trots zijn we op de nieuwe leergang Artificial Intelligence. De leergang zou aanvankelijk op locatie plaatsvinden, maar toen de coronacrisis uitbrak, is in overleg met hoofddocenten Mr. Marlies van Eck en Mr. Ronald van den Hoogen het programma volledig omgebouwd naar een online variant. Achteraf een heel goede keuze. De leergang bleek ontzettend populair en met ruim 130 deelnemers voltekend. Er was door Marlies en Ronald een goede mix van docenten uit de academische wereld en AI-specialisten uit de praktijk samengesteld. In 3 basisdagen zagen deelnemers het volledige AI-palet in vogelvlucht aan zich voorbijkomen en in een van de 4 specialisatiedagen kon men zich verder verdiepen. Tijdens specialisatiemodules werd er gewerkt met ‘break-out rooms’, waardoor in kleinere groepjes veel onderlinge interactie was en interessante discussies op gang kwamen. Vanwege de grote belangstelling zal in oktober 2021 een tweede editie van start gaan en wordt wederom online aangeboden."

Onderwijs over corona gerelateerde onderwerpen

In ons onderwijsaanbod springen we ook in op corona gerelateerde onderwerpen. Meerdere docenten hebben webinars gegeven over de invloed van corona op de ontwikkelingen in rechtsgebieden als het arbeidsrecht, bestuursrecht, ondernemingsrecht en privacyrecht.

Van der Ree: “De nieuwe specialisatieopleiding WHOA – Herstructureringsdeskundige is daar een voorbeeld van. De Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) kan bedrijven die, bijvoorbeeld als gevolg van de coronacrisis, failliet dreigen te gaan helpen tijdig te reorganiseren. De specialisatieopleiding wordt vanaf januari 2021 online aangeboden en biedt cursisten de mogelijkheid om in een kort tijdsbestek kennis over de nieuwe wetgeving op te doen. Met hoofddocenten prof. Jan Adriaanse, prof.mr. Harold Koster en prof.mr. Reinout Vriesendorp is besloten de opleiding aan te passen naar een online variant. Ook dat bleek een goede keuze want er is veel animo voor deze opleiding vanuit het hele land.”

Ook in 2021 online

Van der Ree: “Nu we vooruitkijken naar 2021 is één ding zeker: JPAO blijft online onderwijs aanbieden naast de vertrouwde cursussen en opleidingen op locaties. De Mijn omgeving van cursisten, de digitale leeromgeving en de online onderwijsomgeving waar het online onderwijs in wordt aangeboden, zal JPAO Leiden verder verfijnen.”

Moolenaar: “We zullen het aanbod verder uitbreiden met blended en ‘flipped the classroom’ onderwijsvormen. In het voorjaar 2021 staan al meerdere webinars op het programma. Onze eigen filmstudio in de Oude Leidse Sterrewacht zal veelvuldig worden gebruikt voor uitzenden van webinars en om kennisvideo’s op te nemen."

Het ‘flipped the classroom’-principe zal eveneens worden toegepast bij de nieuwe Specialisatieopleiding Cybercrime onder leiding van prof. mr. dr. Jan Jaap Oerlemans, aldus Moolenaar: “In deze 6-daagse leergang krijgen cursisten inzicht in de verschillende verschijningsvormen en strafbaarstellingen van cybercriminaliteit. Voorafgaand aan de bijeenkomsten wordt voorbereidend materiaal zoals literatuur en video’s beschikbaar gesteld. Van de deelnemers wordt gevraagd om dit te bestuderen, zodat in de contactbijeenkomsten op interactieve wijze met mede cursisten de docenten over gesproken kan worden.”

In ontwikkeling

Moolenaar: “Naast een uitgebreid cursusprogramma zijn we bezig met het ontwikkelen van een specialisatieopleiding in eHealth/Gezondheidsrecht, een specialisatieopleiding burgerlijk(proces)recht en een basisopleiding privacyrecht. Houd onze website in de gaten voor meer informatie.”

Actueel cursusaanbod

Benieuwd naar het volledige cursusaanbod voor 2021? Bekijk het volledige cursusaanbod van Juridisch PAO Leiden.